Bij het zien van de kaft van het nieuwste deel in de reeks Ontdek, moest ik onmiddellijk denken aan een voorval op de PABO, toen ik een discussie had met een docent over een vraag op één van de toetsen. De docent was van mening dat het grote verschil tussen mens en dier, het feit was dat mensen wel gereedschappen gebruiken en dieren niet. Ik was het niet met hem eens: otters gebruiken immers stenen om schelpen te openen. Volgens mijn docent was een steen geen gereedschap, waarna we verzeilden in een discussie over de definitie van wat een gereedschap dan precies is. Volgens de officiële definitie is een gereedschap een hulpmiddel om een bewerking te kunnen uitvoeren, die je anders niet of nauwelijks voor elkaar krijgt. Ik won de discussie en de docent schrapte de vraag uit de toets. Otters zijn niet de enige dieren die handig gebruik maken van gereedschappen blijkt wel uit het boek "Dierengereedschap - De slimste trucjes uit de dierenwereld" dat verschenen is bij uitgeverij Lemniscaat.
Het boek is het vierde deel in de Ontdek-reeks van schrijver en bioloog Martin Jenkins en illustrator Jane McGuinness. Eerder verschenen boeken over dierenvermommingen, dierenhuizen en babydieren. Dit maal maken we kennis met een aantal dieren, die op handige wijze gebruik maken van gereedschappen als stenen en stokken, om hun leven een stukje makkelijker te maken. Sommige dieren blijken buitengewone talenten te hebben, zoals de snijdervogel, die een nestje bouwt van aan elkaar genaaide bladeren.
Jenkins vertelt ons op eenvoudige wijze onder andere over hoe de schuttersvis een prooi vanaf twee meter afstand kan neerschieten met een waterstraal, over de moeraskrokodil die een reiger in de val lokken door stokken op hun kop te laten balanceren en over de chimpansee die zelfs meerder soorten gereedschappen gebruikt: stokken om wortels mee uit te graven, grassprieten om termieten uit gaatjes te peuteren en stenen om noten mee te kraken. Al deze handige dieren zijn in prachtige illustraties weergegeven door Jane McGuinness. Toch is er nog altijd één dier dat het meeste gereedschap gebruikt van allemaal en dat is de mens!
"Dierengereedschap - De slimste trucjes uit de dierenwereld" laat de lezer zich op elke pagina verwonderen over de vernuftigheid van het dierenrijk.
Verwondering over de natuur staat ook centraal in het boek "Kalm aan... hier en nu - nog meer natuurverwonderverhalen" van Laura Brand, dat eveneens verschenen is bij uitgeverij Lemniscaat. Het is alweer het vijfde deel in de serie "Kalm aan...", een serie boeken die de kleine, bijzondere natuurmomenten uitlichten waar je normaal gesproken langsloopt tijdens je drukke bestaan. De wetenschap achter twintig van deze kleine, maar buitengewone gebeurtenissen in de natuur, worden duidelijk uitgelegd door schrijfster Brand en zijn rijkelijk geïllustreerd door Freya Hartas. Zo leren we onder andere hoe een dwergmuis een nest bouwt, waarom sommige bloemen 's nachts bloeien, hoe een kolibrie uit een bloem drinkt en hoe twee sneeuwvlokjes samen kunnen smelten.
Het boek staat bomvol kleine feitjes. Wist je bijvoorbeeld dat sneeuwvlokken in verschillende groepen ingedeeld worden en dat er ook blauwe lieveheersbeestjes bestaan? "Kalm aan... hier en nu" is dan ook geen boek dat zich uitsluitend richt op kinderen als lezer. Ook volwassenen zullen van dit boek genieten, zich laten verwonderen en hopelijk tot rust komen door de pracht en praal van de natuur.
Hoewel de werkelijkheid soms al wonderlijk genoeg is, kan in een fantasiewereld alles. Zo ook in het prentenboek "De Beer en haar boek" van Frances Tosdevin, met illustraties van Sophia O'Çonnor en op rijm vertaald door Johanna Rijnbergen.
‘De wereld is vol met mooie plekken
die een beer als ik kan ontdekken.
Een beer als ik is bovendien...
niet tevreden voor ze de zee heeft gezien.’
In het prentenboek maken we kennis met een beer, die op pad gaat om de wereld te ontdekken. Ze neemt slechts één ding mee ophaar reis, namelijk het boek Beste Boek voor een Wijze Beer. Beer gaat eerst op weg naar de zee. Op het strand ontmoet ze een kleine krab, die pijn heeft aan zijn klauw. Beer opent haar bijzondere boek en leest al snel hoe ze de kleine krab moet helpen. Wanneer beer en krab samen uitkijken over de golven van de zee, begint beer te wiebelen en begint het haar te kriebelen... Er zijn nog zoveel mooie plekjes op de wereld die ze wil zien!
Beer gaat op weg naar de jungle en ontmoet een krokodil met een lelijke kou. Opnieuw biedt het boek van beer uitkomst. Beer vervolgt haar weg naar de woestijn, waar ze vrienden wordt met een hagedis met rare ogen. Maar beer krijgt wederom de kriebels en besluit naar een plek zonder land te reizen. Ze maakt in een kist een bootreis en komt uit bij een boekwinkel. En daar ligt in de etalage haar Beste Boek voor een Wijze Beer, maar dan groter, mooier, nieuwer en meer... Het is deel twee! Beer kijkt om zich heen in de boekwinkel en opeens stopt ze met wiebelen en kriebelen: hoewel de wereld vol is met mooie plekken om te ontdekken, vindt ze in de boekwinkel alles wat ze nodig heeft.
Beer wil de mooiste plekjes op aarde ontdekken, maar de onrust in beer wordt weggenomen wanneer zij ontdekt dat er een winkel vol prachtige boeken is, waarin ze alles kan ontdekken wat ze maar wil. De liefde voor boeken en leesplezier spreekt duidelijk uit dit verhaal en wil je als leerkracht waarschijnlijk ook overbrengen op de kinderen in je groep. En dat begint natuurlijk allemaal met het voorlezen van prachtige prentenboeken , zoals deze. Want wijsheid begint met verwondering.
Meer lezen over één van deze boeken? Klik dan op één van de links: