De kerndoelen schrijven voor wat kinderen aan het eind van de basisschool geleerd moeten hebben. In de leerlijn Oriëntatie op jezelf en de wereld, lezen het volgende:
- Kerndoel 42: De leerlingen leren onderzoek doen aan materialen en natuurkundige verschijnsel, zoals licht, geluid, elektriciteit, kracht, magnetisme en temperatuur.
- Kerndoel 46: De leerlingen leren dat de positie van de aarde ten opzichte van de zon, seizoenen en dag en nacht veroorzaakt.
- Kerndoel 51: De leerlingen leren gebruik te maken van eenvoudige historische bronnen en ze leren aanduidingen van tijd en tijdsindeling te hanteren.
Drie ingewikkelde kerndoelen, maar al in de kleutergroep kun je deze aan de orde laten komen door het ritme van dag en nacht aan te bieden, bijvoorbeeld door prentenboeken voor te lezen die specifiek vertellen over de nacht en de bijbehorende verschijnselen.
Een heldere nacht, met een zwarte hemel met honderden fonkelende sterren, blijft een magisch schouwspel om te aanschouwen. In het prentenboek "Wachten op de sterren" van Jonny Lambert, mag een kleine muis voor het eerst lang genoeg opblijven om naar de sterren te kijken. Muis is wel een beetje ongeduldig, want het duurt lang voor de sterren zichtbaar zijn. Eerst ziet Muis de gloeiende billen van een vuurvliegje aan als een prachtige ster en later het schijnsel van de maan op Eekhoorns eikel, maar als dan eindelijk de sterren verschijnen... verdwijnen ze achter donkere wolken. Een traan van teleurstelling loopt over het snoetje van muis, maar dan verschijnen er vanuit het niets honderden vuurvliegjes in de lucht. Dankbaar valt muis in slaap, samen met haar vriendje het vuurvliegje. Een sprankelend voorleesverhaal, met een verrassend eind. De kleurrijke prenten van Jonny Lambert brengen op aandoenlijke wijze de vriendschap in beeld tussen een kleine muis, een uil, een eekhoorn en een vuurvliegje.
Muis denkt dat ze een ster ziet, wanneer het maandacht op de eikel van Eekhoorn schijnt. In het donker lijken alle kleuren te verdwijnen en ze komen terug wanneer er licht op een voorwerp wordt geschenen. Het experimenten met licht en donker is erg leuk in een kleutergroep. Vaak is het voor jonge kinderen spannend om het donker te maken in de klas, maar het is natuurlijk goed mogelijk om voorwerpen in een afsloten doos te leggen met een kijkgat erin en een gaatje waardoor je met een zaklamp licht kunt schijnen op de voorwerpen.
In "Een fijne plek" van Britta Teckentrup ligt een klein meisje in bed. Door het raam schijnt een heldere ster haar slaapkamer in. Volg me, fluistert de ster, dan gaan we samen naar een fijne plek. Het meisje gaat naar buiten en samen met ster stapt ze de diepblauwe nacht in. Ze kopen langs de glinsterende rivier, over groene heuvels en door het stille bos, waar ze kunnen zingen en dansen in het schijnsel van de maan, samen met allerlei dieren, die uit verrassende kijkgaatjes tevoorschijn komen op de pagina's. Is het een droom? "Een fijne plek" is bijzonder prentenboek met prachtige gedetailleerde prenten, die de fantasie prikkelen van elk kind. Op elke pagina ontvouwt zich een prachtig spel van licht en donker, waarbij de felle kleuren een sterk contrast vormen met de donkerte van de nacht.
Wanneer je kijkt naar de prent van de reigers die in het maanlicht in de schitterende rivier staan, zie je hun schaduw op het water vallen. Een leuk experiment om uit te voeren met kinderen, is het tekenen van schuduwen. Weliswaar niet in de nacht, maar gebruik makend van zonlicht. Als één kind op een zonnige dag op het schoolplein staat, kan een ander kind de slagschaduw van het kind omtrekken met stoepkrijt. Als je de beschikking hebt over klemborden met tekenpapier, is het ook leuk om dit experiment met (plastic) speeldieren uit te voeren. Terwijl de kinderen bezig zijn, zullen zij allerlei ontdekkingen doen, zoals wat er gebeurt als je eigen schaduw over je tekening valt. Het onderzoeken van en opereren met vormen en figuren, schaduwen, spiegels, patronen, is overigens een doel voor groep 1/2 dat valt onder kerndoel 32: de leerlingen leren eenvoudige meetkunde problemen op te lossen.
Reactie plaatsen
Reacties