Sinds 1955 organiseert Stichting Collectieve Propaganda van het Nederlandse Boek (CPNB) jaarlijks de Kinderboekenweek. Gedurende tien dagen worden allerlei evenementen en activiteiten georganiseerd, zoals de kinderjury en de uitreiking van de griffels en penselen. Ook in bibliotheken en op scholen wordt er veel aandacht besteed aan de Kinderboekenweek, waarbij vooral het leesplezier van kinderen voorop staat. Het doel van de Kinderboekenweek is dan ook zoveel mogelijk kinderen te enthousiasmeren om boeken te lezen. Dit jaar vindt de Kinderboekenweek plaats van 5 tot en met 16 oktober 2022 en het thema is Gi-ga-groen!
De auteurs die dit jaar het kinderboekenweekgeschenk en het prentenboek dat in de Kinderboekenweek centraal staat verzorgen, hebben met elkaar gemeen dat zij bekend zijn geworden met hun boeken over boomhutten. Het kinderboekenweekgeschenk wordt dit jaar geschreven door Andy Griffiths en geïllustreerd door Terry Denton. Een opvallende keuze van een stichting die het Nederlandse boek wil promoten, aangezien het hier om een Australisch duo gaat. Hoewel ik de keuze om die reden zelf apart vind, zullen de meeste kinderen opgetogen zijn hierover. Het duo is met hun De Waanzinnige Boomhut-reeks immers enorm populair. Naast het Kinderboekenweekgeschenk, wordt er ook jaarlijks een prentenboek uitgebracht dat voor een zeer voordelige prijs aangeschaft kan worden. Dit jaar wordt het prentenboek gemaakt door de Nederlandse illustrator Marije Tolman, die bekend werd met haar prentenboek zonder tekst 'De Boomhut' uit 2010, dat zij samen met haar vader Ronald Tolman maakte en waarmee zij de Gouden Penseel wonnen.
In aanloop naar de Kinderboekenweek komen er jaarlijks vele nieuwe kinderboeken op de markt: van prentenboeken, tot leesboeken en informatieve boeken. Het thema Gi-ga-groen! is een dankbaar en breed thema, waarin je het kunt hebben over planten en landschappen, maar natuurlijk over ook over de dieren die hier in leven. Als kind kon ik uren op mijn kamer liggen en lezen in een jeugdencyclopedie over dieren, landen en volkeren ver weg en over mysterieuze natuurverschijnselen en bouwwerken. Ik ben opgegroeid in een wereld waarin internet nog niet bestond, waardoor boeken de belangrijkste bron van informatie en verwondering waren. Einstein zei het al, verwondering is de bron van creativiteit en inspiratie. En juist de natuur is een grote bron tot verwondering. In dit blog stel ik drie recent verschenen boeken voor, boordevol interessante weetjes over de natuur.
Bij Lemniscaat is het boek 'Kalm aan... en kijk om je heen' verschenen, met als ondertitel '40 natuurverwonderverhalen'. Het boek is geschreven door Carl Wilkinson en rijk geïllustreerd door Grace Helmer. In het boek wordt plaatje voor plaatje zichtbaar gemaakt hoe de wonderen in de natuur zich voltrekken Wonderen die normaalgesproken niet kunt waarnemen, zoals de vorming van een stalactiet zich of het groeien van een eikenboom uit een eikeltje, Dit boek is het vervolg op "Kalm aan", waarin al 50 natuurverwonderingsverhalen werden verteld.
In dit tweede boek kun je lezen over de oerknal, zwarte gaten, dinosaurussen en fossielen, over aardbevingen, maar over natuurverschijnselen als de zonverduistering en het noorderlicht, over bloemen in de woestijn, geisers, watervallen en ijsschotsen, over bomen en planten en walvissen en wormen. Op elke dubbele pagina in dit boek wordt één van de wonderen van de natuur duidelijk uitgelegd in tekst en beeld. Een zeer breed scala aan onderwerpen passeert de revue, waarbij de verwondering telkens voorop staat en de tijd even wordt stilgezet, om stil te staan bij de wondere wereld om ons heen. Deze veertig verhalen veranderen je blik op je omgeving, laten je beter kijken en je verwonderen over waar je normaal gesproken niet bij stilstaat. Een boek dat je blik voor altijd verandert.
Hoewel het geen officiële categorie is in de bibliotheek of in de boekhandel, zou ik "Kalm aan... en kijk om je heen" een typisch snuffelboek willen noemen. Een boek dat je niet van voor naar achter hoeft te lezen, maar wat je er telkens bij kunt pakken om in te snuffelen. Veel kinderen vanaf een jaar of acht, zullen dan zeker genieten van dit prachtige boek, waarin ze zich telkens opnieuw kunnen laten verwonderen.
Bij uitgeverij Lemniscaat verscheen ook het boek 'De wereldgeschiedenis in 100 dieren', van Simon Barnes en Frann Preston-Gannon. Simon Barnes is een beroemde journalist en auteur, die jarenlang wekelijks een colomn schreef over wilde dieren voor The Times. Hij maakte vele reizen over de wereld, waarin hij ondermeer op zoek ging naar de onverbreekbare banden tussen mens en dier. Hij bracht zijn verhalen voor volwassenen tot leven in het boek "The History of the world in 100 animals', dat hij nu herschreven heeft voor kinderen vanaf 8 jaar. In het boek staan 100 dieren centraal, die onze blik op de wereld bepaalden. In zijn voorwoord schrijft Barnes dat wij de planeet delen met miljoenen andere diersoorten, die ons leven delen en onze geschiedenis al dan niet bewust, beïnvloeden. Barnes wil met zijn boek kinderen helpen begrijpen hoe we met alle andere dieren op de aarde samenleven en aansporen om de wereld mooier te maken.
In het boek worden 100 dieren besproken en komt de invloed van dier op mens en van van op dier goed naar voren. Zo kunnen we in dit boek lezen dat de dodo uitstierf, doordat de mens de bossen op Mauritius gingen kappen, om suikerriet te verbouwen. De mens verwoestte het leefgebied van de dodo en zijn uitsterven bleef zelfs lange tijd onopgemerkt, terwijl de vogel wel 1 meter hoog kon worden. Naast uitgestorven dierensoorten als de dodo, de mammoet en de tyrannosaurus rex, passeren vele tot de verbeelding sprekende dieren de revue: zoals de leeuw, de haai en de blauwe vinvis, maar ook meer alledaagse dieren als de de hond en de vlinder en juist onopvallende dieren, zoals de hommel en de worm.
Bij elk dier staat een stukje tekst geschreven, met een aantal feitjes in aparte tekst vakken erbij. Zo leren we dat distelvlinders van Afrika naar de poolcirkel kunnen vliegen, dat goudvissen kunstjes kunnen leren en dat varkens 13 liter water op een dag drinken. De prachtige illustraties in 'De wereldgeschiedenis in 100 dieren' zijn gemaakt door Frann Preston-Gannon. Alleen de illustraties al, maken het boek meer dan de moeite waard.
Het derde boek vol wetenswaardigheden over de natuur, verscheen bij uitgeverij Gottmer en draagt de prikkelende titel 'Briljante planten - over knappe knoppen, boze bollen & ander geniaal groen' van bioloog en auteur Geert-Jan Roebers en illustrator Margot Westermann. Eerder maakten zij samen het boek 'De grondel & de garnaal'.
In 'Briljante planten' draait het allemaal om planten. Want denk nu niet dat planten passief zijn. Planten kunnen doen en denken, kijken, ruilen, voelen en leren. Planten zijn ook slim; soms zijn planten dieren te slim af, zoals een orchidee die hommels fopt. In dit boek, geschreven voor kinderen vanaf 10 jaar, wordt het gedrag van planten op een informatieve, maar grappige manier uitgelegd, want planten kunnen zich gedragen, maar ook zeker misdragen! Planten zijn soms net mensen, ze kunnen aanvallen, zich verdedigen, verleiden en misleiden, ze kunnen samenwerken en vertonen af en toe zelfs crimineel gedrag!
In het ruim 140 bladzijden tellende boek, kun je allerlei verschillende feitjes lezen, die gerangschikt zijn in een aantal hoofstukken. Zo lees je ondermeer over boeren die meidoorns plantten rond hun weilanden voor de uitvinding van het prikkeldraad, maar ook dat alleen onrijpe zonnebloemen met de zon meedraaien. En wat te denken van de wurgvijg? De wurgvijg vindt het veel te veel gedoe om te groeien zoals elke andere boom dat doet, dus laat hij een zaadje landen in een andere boom, waarna een wortel naar beneden groeit. Als de grond is bereikt, gaat de wurgvijg als een gek groeien rond de stam van de boom heen, waarbij hij de boom wurgt en zijn plek inneemt.
Voor kinderen die geïnteresseerd zijn in de natuur, is 'Briljante planten' een geweldig boek. Maar ook kinderen die niet van nature geïnteresseerd zijn in de grasboom uit Australië, zullen hier wel met veel plezier over leren wanneer ze dit boek lezen. Geert-Jan Roebers weet als bioloog zeker de interesse voor zijn vakgebied te wekken bij kinderen, want het boek is van voor tot achter op vlotte en hilarische wijze geschreven. Bovendien is 'Briljante planten' een visueel aantrekkelijk boek, door de vormgeving, typografie en illustraties van Margot Westermann. Zeker een aanrader dus voor de midden- en bovenbouw!
Een inkijkexemplaar bekijken?