Bij Uitgeverij De Fontein is de graphic novel "De bibiothecaresse van Auschwitz" verschenen. Het boek is een bewerking van de gelijknamige roman van Antonio Iturne, gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Holocaust overlevende Dita Kraus. Het Joodse meisej werd in 1929 geboren in Praag, Tijdens de bezetting door de nazi's werd het gezin Kraus gedeporteerd naar de getto Theresienstadt en later naar de concentratiekampen Auschwitz en Bergen-Belsen. Kraus is veertien jaar wanneer zij samen met haar ouders terechtkomt in Auschwitz, waar in het diepste geheim een schooltje is opgezet. Boeken zijn in het kamp verboden, maar een aantal gevangenen weet boeken het kamp in te smokkelen. Dita beheert de kostbare bibliotheek met gevaar voor eigen leven. De op haar leven gebaseerde roman "De bibliothecaresse van Auschwitz" is een bestseller geworden. Het verhaal is door Salva Rubio bewerkt tot graphic novel, met tekeningen van Loreto Aroca. Door deze vernieuwde uitgave, kunnen kinderen uit de bovenbouw en leerlingen van het voortgezet onderwijs op een toegankelijke manier kennismaken met het indrukwekkende verhaal van een moedige vrouw, die de Holocaust overleefde.
Uit een recent onderzoek onder Nederlandse jongeren in het voorgezet onderwijs en het mbo, kwam naar voren dat het met de basiskennis over de Tweede Wereldoorlog slecht gesteld is. De ondervraagde jongeren konden onder andere het begrip Holocaust niet uitleggen. Uit een ander onderzoek dat vorig jaar is uitgevoerd onder 2000 Nederlandse Millennials en leden van Generatie Z, allen geboren tussen 1980 en 2012, bleek dat 6% denkt dat de Holocaust een mythe is en dat zelfs 17% denkt dat het aantal slachtoffers sterk overdreven is. Desondanks gaf 56% van de jongeren aan wel geïnteresseerd te zijn in de Tweede Wereldoorlog en zelfs driekwart gaf aan op dodenherdenking twee minuten stilte in acht te nemen.
Het is misschien slecht gesteld met de kennis die jongeren hebben over de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog, maar de interesse is er zeker wel. De generatie jongeren die nu opgroeit, kent hoogstwaarschijnlijk niemand die de oorlog bewust heeft meegemaakt en hier uit eerste hand over kan vertellen. De informatie die de jongeren hebben over de Tweede Wereldoorlog, hebben zij geleerd tijdens lessen op school, uit films en uit (school)boeken. Daarom is het bijzonder mooi dat verhalen uit de oorlog zoals het verhaal van Dita Kraus, op een aansprekende en toegankelijke manier doorgegeven worden aan de volgende generatie. De graphic novel "De bibliothecaresse van Auschwitz" is in principe geschikt voor jongeren vanaf 13 jaar, maar ook zeker te lezen door geïnteresseerde bovenbouwleerlingen uit groep 7 en 8, mits je er als leerkracht van bewust bent dat sommige scènes in het boek heel indrukwekkend zijn, zoals een pagina grote afbeelding van een massagraf.
"De bibliothecaresse van Auschwitz" is nieuw verschenen, maar er zijn diverse boeken verschenen over de belevenissen van kinderen en jongeren in de Tweede Wereldoorlog. Hieronder volgt een kleine selectie van boeken die naar mijn mening, een plekje verdienen in de schoolbibliotheek. Het Dagboek van Anne Frank is waarschijnlijk het bekendste boek over de Tweede Wereldoorlog. Anne's verhaal is opgenomen in de Canon van Nederlands als een van de vijftig thema's van de Nederlandse geschiedenis. Anne begint als dertien jarig meisje in haar dagboek te schrijven. Op dat moment zit zij met haar ouders en zus ondergedoken in Amsterdam. Na ruim twee jaar werd de familie verraden en opgepakt. Anne komt om het leven in het concentratiekamp Bergen-Belsen. Haar dagboek is postuum gepubliceerd.
Er zijn in de loop der jaren diverse boeken verschenen die het verhaal van Anne Frank toegankelijk maken voor kinderen. Zo is er een prentenboek over Anne Frank verschenen in de serie "Van klein tot groots" (De Vier Windstreken), waarin de levensverhalen van belangrijke vrouwen uit de geschiedenis worden verteld. Voor kinderen die te jong zijn om het Dagboek van Anne Frank te lezen, is er voor kinderen vanaf acht jaar het boek "Mijn naam is Anne" (Uitgeverij Eenvoudigcummunicaren) verschenen. Dit boek is een hertaling van het originele dagboek, maar dan in eenvoudige woorden. De bewerking is geschreven door Marian Hoefnagel, Voor kinderen die graag strips lezen, is het verhaal van Anne Frank ook in stripvorm verschenen bij Uitgeverij Prometheus. De stripversie "Het achterhuis" werd zeventig jaar na de eerste publicatie van het Dagboek van Anne Frank uitgeven en is een uniek samengaan van illustraties, originele teksten uit het dagboek en levendige (verzonnen) dialogen.
Voor kinderen vanaf tien jaar zijn de boeken "Buiten is het oorlog" en "Vergeet mij niet" van Janny van der Molen interessant om te lezen. Beide boeken zijn verschenen bij Uitgeverij Ploegsma. In "Buiten is het oorlog" beschrijft Van der Molen het leven van Anne Frank aan de hand van diverse thema's. Het boek is voorzien van illustraties en foto's uit de collectie van het Anne Frank Huis. Er zijn vele foto's bekend waarop Anne te zien is met haar vriendinnen Jacqueline en Hannah en haar klasgenootjes. Vriendschap was belangrijk voor Anne Frank, maar tijdens haar onderduikperiode was het onmogelijk contact te hebben met haar vriendinnen. In haar dagboek schrijft zij daarom brieven aan haar verzonnen vriendin Kitty. Dankzij de publicatie van haar dagboek is Anne Frank wereldberoemd geworden, maar wat is het verhaal van de andere meisjes? In "Vergeet mij niet" wordt hun verhaal verteld.
In het boek "Kinderen met een ster" (Uitgeverij Leopold) van Martine Letterie wordt het verhaal vertelt van zes kinderen die tijdens de Tweede Wereldoorlog terechtkwamen in kamp Westerbork. Rosa, Klaartje, Jules, Leo, Ruth en Bennie waren doodgewone kinderen, tot ze op een dag een gele ster kregen. Het leven van Joodse kinderen veranderde aanzienlijk en al helemaal toen de kinderen terechtkwamen in het kamp. De verhalen in het boek zijn gebaseerd op interviews met mensen die de oorlog als kind hebben meegemaakt en zijn zo verteld dat het boek geschikt is om voor te lezen aan kinderen vanaf zes jaar. Over het leven van de zevenjarige Leo Meijer schreef Martine Letterie ook het boek "Groeten van Leo". Leo Meijer was een Joodse jongen die samen met zijn ouders werd opgepakt in Zwijndrecht. Het gezin werd twee dagen vastgehouden in de Hollandse Schouwburg in Amsterdam, waarna zij werden overgebracht naar kamp Westerbork. Uiteindelijk verbleef Leo twee jaar in het kamp, waar zijn vader zijn werk als apotheker voortzette. Via een bevriende apotheker uit Assen, wist vader Herman regelmatig tekeningen en brieven van Leo uit het kamp te smokkelen. Na twee jaar gevangenschap werd het gezin op transport gesteld naar Theresienstadt en later Auschwitz, waar Leo op negenjarige leeftijd werd vermoord. In het boek "De groeten van Leo" wordt het verhaal van Leo verteld, geïllustreerd met zijn eigen briefjes, tekeningen en foto's.
Anne Frank was niet het enige meisje dat een dagboek bijhield tijdens de oorlogsjaren. In het boek "Oorlog in inkt" van Annemarie van den Brink (Uitgeverij Ploegsma) worden verschillende verhalen van echte kinderen belicht, gebaseerd op de dagboeken die deze kinderen hebben bijgehouden. We lezen over kinderen die schuilen voor vallende bommen, over kinderen die honger hebben, over kinderen die in het kamp gescheiden worden van hun ouders, maar ook over Nederlands-Indië en het verhaal van Annie, wiens ouders de kant van de Duitsers kiezen. Indrukwekkende verhalen over de oorlog dus, door de ogen van kinderen die midden in de oorlog opgroeiden, geschreven voor kinderen vanaf 10 jaar.
"Vet oud! Tweede Wereldoorlog" (Karakter Uitgevers BV) is het vierde deel dat is verschenen in de reeks "Vet oud!". De boeken zijn geschreven door geschiedenisleraren Richard Zuiderveld en Aant-Jelle Soepboer, die boeiende en aansprekende boeken over geschiedenis wilden schrijven voor hun leerlingen. In dit deel staan vijftien verhalen opgenomen over de belevenissen van jongeren tijdens de oorlogsjaren. Alle facetten uit de oorlog komen aan de orde: van de Duitse inval tot de bevrijding, de slag om de Grebbeberg, de atoombonnen op Japan, de Hitlerjugend, de razzia's, het verzet, de Hongerwinter en nog veel meer. De verhalen zijn verzonnen, maar zouden zomaar gebeurd kunnen zijn. De verhalen worden aangevuld met historische feitjes, foto's en diverse illustraties. Het boek is geschreven voor leerlingen in het voortgezet onderwijs, maar ook de leerlingen uit groep 7 en 8 zullen ongetwijfeld kunnen genieten van deze mengeling van fictie en feitenkennis, waardoor het een onmisbaar boek is voor elke schoolbieb.
Reactie plaatsen
Reacties